Wiesława Kordaczuk

Wiesława Kordaczuk (1947–2017)

Bibliotekarka, kustosz Muzeum Literatury

Wiesława Kordaczuk (1947–2017)
Fot. z prywatnego archiwum Piotra Mitznera

Urodziła się 8 stycznia 1947 r. w Hołowczycach. „Z podlaskiej rodzinnej ziemi – pisze Małgorzata Wichowska – wyniosła swoje przywiązanie do tradycji i wiary, swoją pogodę ducha”.

Po ukończeniu liceum im. Królowej Jadwigi w Siedlcach studiowała na Wydziale Filologii Polskiej i Słowiańskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Pracę magisterską obroniła w 1970 r. Wtedy też zamieszkała w domu Larysy i Piotra Mitznerów w brwinowskich Borkach, przy ul. Lilpopa 57 (później 91).

Jesienią 1970 r. została kierowniczką Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Poli Gojawiczyńskiej w Podkowie Leśnej. Pracowała tam tylko trzy lata, ale wypełniła je intensywną działalnością: spotkaniami z pisarzami i wykładami (Jarosława Iwaszkiewicza, Henryka Berezy, Jerzego Zagórskiego).

Przy bibliotece powstał Dyskusyjny Klub Młodzieży (nieoficjalnie nazywany „Klubem pod Kaloszem”), z którym związanych było około trzydzieściorga nastolatków, częściowo sympatyzujących z ruchem hipisowskim. Organizowali wieczorki literackie, muzyczne, wystawy własnych prac, akcje parateatralne. Wiesława Kordaczuk dawała im miejsca do działania, mówiła o nich „moje wariaty bez chaty”. Działalność Klubu była inwigilowana przez milicję. Krzywo patrzyli na nią miejscowi konserwatyści z Koła Przyjaciół Biblioteki. Kierowniczka była też strofowana przez Komitet Powiatowy PZPR w Pruszkowie, który zarzucił jej religianctwo, bo przed imprezą w bibliotece „na wózku pożyczonym od adwentystów przywiozła z katolickiego kościoła kilka ławek”.

Wiesława Kordaczuk doprowadziła do umieszczenia tablic pamiątkowych na podkowiańskich domach, w których mieszkali Pola Gojawiczyńska (1971) i Benedykt Hertz (1972). Planowała także odsłonięcie takiej tablicy na ścianie „Aidy”.

„Zachowała w pamięci serdeczny obraz tamtych lat [pracy w Podkowie], które dały jej nie tylko satysfakcję zawodową, ale też pozwoliły realizować pasje społecznikowskie” – wspomina Małgorzata Wichowska.

Latem 1973 r. zrezygnowała z pracy w podkowiańskiej bibliotece. Objęła posadę w Dziale Rękopisów Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie, z którym związana była już do końca życia. W 1980 r. została kustoszem, w 1991 – starszym kustoszem. Specjalizowała się przede wszystkim w opracowywaniu XIX-wiecznych rękopisów (podziwiano jej „zmysł archiwistyczny”), była autorką scenariuszy wystaw, współautorką katalogów i przewodników po muzeach literackich oraz naukowej pięciotomowej edycji listów do Adama Mickiewicza (2014).

W 1998 r. przywiozła do Podkowy Leśnej fragment rękopisu Pana Tadeusza, który w eskorcie miejscowej policji był przez kilka godzin eksponowany w Ośrodku Kultury.

Od 1973 r. pracowała społecznie jako opiekunka prawna sierot z domów dziecka i współpracowała z Zakładem dla Niewidomych w Laskach.

Zmarła 21 października 2017 r. w Paryżu, gdzie w Bibliotece Polskiej opracowywała archiwum Władysława Mickiewicza.

Oprac. PM, na podstawie: Kornelia Olejnik, Czy nietypowe nastolatki?, „Słowo Powszechne” 1971, nr 271; Piotr Nosiński, Nauka pływania w kompocie, „Sztandar Młodych” 1972, nr 186; Piotr Mitzner, O jubileuszu, „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 2001, nr 31/32; Grzegorz Zegadło, Witold i my, „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 2011, nr 65; Małgorzata Wichowska, Wiesława Kordaczuk – ambasadorka Muzeum, „Blok-notes Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza” 2019, nr 16; Obywatelskie Archiwum Podkowy Leśnej, teczka wycinków o Miejskiej Bibliotece Publicznej w Podkowie Leśnej 1970–1973.