Inwentarz Portrety podkowian
2003-2009 [2010]

I. Życie i działalność twórcy zbioru

Jacek Maziarski urodził się 20 stycznia 1937 r. w Świętochłowicach. Studia polonistyczne ukończył na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1958 r.

Debiutował w „Tygodniku Powszechnym” w Krakowie (1957). Współpracował z „Piwnicą pod Baranami”, dla której napisał kilka tekstów, m.in. Balladę o Kuryluku – ówczesnym ministrze kultury.

Brał udział w strajku studenckim na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w proteście przeciw rozwiązaniu redakcji pisma „Po Prostu”.

Od 1957 r. był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa.

W 1959 r. podjął pracę na Śląsku. Pracował m.in. w „Panoramie”, Zachodniej Agencji Prasowej, „Dzienniku Zachodnim”. Był wykładowcą w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach. Kilkakrotnie odmawiał współpracy z SB, w związku z czym uniemożliwiono mu podjęcie pracy naukowej w Krakowie.

W 1967 r. uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim za pracę Anatomia reportażu (wyd. 1966 r.). Od 1971 r. pracował w tygodniku „Polityka” i wykładał na Studium Dziennikarskim Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1978 r. przeszedł do redakcji „Kultury”. Uczestniczył w pracach Konserwatorium Doświadczenie i Przyszłość. We wrześniu 1980 r. był współzałożycielem i wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Wydawnictwie Współczesnym. Jako przedstawiciel prasy uczestniczył w obradach I Zjazdu NSZZ „Solidarność” w Gdańsku (1981).

Jesienią 1981 r. organizował redakcję planowanego tygodnika „Samorządność”. W 1982 r. nie poddał się weryfikacji dziennikarskiej. W marcu 1982 r. zamieścił w „Życiu Warszawy” ogłoszenie: „Szukam uczciwej pracy. Jacek Maziarski”.

Otworzył antykwariat w pawilonach u zbiegu ulic Marszałkowskiej i Królewskiej w Warszawie.

Od 1982 r. współpracował z prasą i wydawnictwami niezależnymi, m.in.: Drukiem, „Tygodnikiem Wojennym”, Niezależną Agencją Informacyjną, „Przeglądem Wiadomości Agencyjnych”, miesięcznikiem „Poglądy” i wydawnictwem MYŚL.

Był współautorem książek: Rubikon(1981), Myśli o naszej Europie(1986); autorem zbioru publicystyki Odpowiedź polskiego barbarzyńcy(1989); współautorem (wraz z żoną Anną Żukowską-Maziarską) pierwszego przekładu części Bożego igrzyska Normana Daviesa (wyd. Przedświt 1987, Wydawnictwo Gdańskie 1988).

Uczestniczył w pracach Rady Programowej „Solidarności ” i do 1989 r. „Biura Społeczno-Politycznego Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność”.

Od 1987 r. publikował w tygodniku „Ład” felietony W kółko to samo, za które w 1990 r. otrzymał Nagrodę Kisiela (pierwsza edycja, jedyne nagrody przyznane osobiście przez Stefana Kisielewskiego).

W latach 1989 i 1990 był zastępcą Jarosława Kaczyńskiego, redaktora naczelnego „Tygodnika Solidarność”.

W 1991 r. niespełna trzy miesiące pracował jako podsekretarz stanu w kancelarii prezydenta Lecha Wałęsy.

W latach 1991-1993 posłował na Sejm z ramienia Porozumienia Centrum, którego był współzałożycielem i przewodniczącym.

Po rozwiązaniu Sejmu w 1993 r. pracował jako dziennikarz w Polskim Radio (Radio Bis i Ośrodek Szkolenia i Analiz), szef Wiadomości w TVP i Telewizyjnej Agencji Informacyjnej.

W 1999 r. w proteście przeciw manipulacjom politycznym zrezygnował ze stanowiska dyrektora ds. programu TAI.

Został sekretarzem programowym i komentatorem programów dla zagranicy w Radio Polonia (2000).

W 2002 r. przeszedł na emeryturę. Tłumaczył literaturę angielską i amerykańską. Współpracował z portalem www.niepoprawni.pl.

Z Podkową Leśną związał się w latach stanu wojennego. W lutym 1983 r. na zaproszenie ks. Leona Kantorskiego wystąpił w „Spotkaniach z autorem” organizowanych w podkowiańskim kościele św. Krzysztofa.

Po zamieszkaniu w Podkowie Leśnej w 1987 r. uczestniczył w pracach Parafialnego Komitetu Pomocy Bliźniemu. Pozostawił duży zbiór fotografii Podkowy i jej mieszkańców. Zmarł 27 maja 2009 r. w Podkowie Leśnej.

Od 2010 r. przyznawana jest – za wybitne osiągnięcia naukowe, publicystyczne i artystyczne – nagroda im. Jacka Maziarskiego. Pierwszym laureatem tej nagrody został Paweł Zyzak. Odznaczenia: Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (nadany pośmiertnie w 2009 r. przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego).

Jacek Maziarski