Leon Danielewicz

Leon Danielewicz (1878–1970)

Inżynier ogrodnik

Leon Danielewicz (1878–1970)
Fot. Biblioteka Cyfrowa POLONA; public domain

Urodził się 20 lutego 1878 r. we wsi Czastary w powiecie wieluńskim. Był synem Józefa, strażnika leśnego, i Józefy z Kowalskich.

Po ukończeniu szkoły średniej w Łodzi w 1896 r., uczył się w dwuletniej szkole ogrodniczej w Warszawie. W latach 1902–1908 odbywał praktykę zawodową w pracowniach projektowych, u producentów roślin ozdobnych i szkółkarzy w Czechach, Niemczech, we Francji i w Wielkiej Brytanii. Po powrocie do kraju związał się z Sekcją Ogrodniczą Wydziału Technicznego Zarządu Miejskiego m.st. Warszawy, przekształconą później w Wydział Ogrodniczy, którym kierował w latach 1920–1944 jako dyrektor. Od 1932 r. był prezesem Warszawskiego Towarzystwa Ogrodniczego.

W styczniu 1917 r. zawarł związek małżeński z Marią Szanier. Mieli trzech synów – Wojciecha, Kazimierza i Stanisława. Wszyscy w czasie II wojny światowej należeli do AK i brali udział w Powstaniu Warszawskim. Najmłodszy, Stanisław, zginął w walkach na Mokotowie w wieku 21 lat, starsi bracia dożyli późnego wieku.

Był profesorem Wyższej Szkoły Ogrodniczej i nauczycielem w średniej szkole ogrodniczej w Warszawie. Swymi zabiegami o docenienie znaczenia zieleni miejskiej przyczynił się do pozyskania dla miasta, jako terenów rekreacyjnych, Lasu Kabackiego i Lasu Bielańskiego. Wraz z prezydentem Warszawy Stefanem Starzyński zainicjował akcję „Warszawa w kwiatach i zieleni”.

Warszawa zawdzięcza mu parki, których był twórcą lub współautorem, w tym:

– park im. Romualda Traugutta (1925–1929) w Śródmieściu;
– park im. Stefana Żeromskiego (1925–1932) w dzielnicy Żoliborz;

– skwer Wielkopolskiego (1934) w dzielnicy Ochota;

– park im. gen. Józefa Sowińskiego (1936) w dzielnicy Wola;
– park im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera (1938) w dzielnicy Mokotów.

Projektował też lub przekształcał parki zdrojowe w Ciechocinku, Rabce i Krynicy. Za swe projekty otrzymał wiele nagród i odznaczeń, zarówno polskich, jak i zagranicznych.

W 1927 r. wykonał plan parku miejskiego w Podkowie Leśnej, z pawilonem parkowym w części zachodniej, owalnym stawem, kortami tenisowymi, torem saneczkowym i boiskiem z małą półkolistą trybuną. Duży park w Podkowie Leśnej wyodrębniono z zespołu leśnego pomiędzy linią kolejową na północy i drogą od południa. Projektant w genialny sposób wykorzystał przebieg istniejących dróg i linii kolejki, tworząc plan parku w postaci strzały z wielkim grotem. Do wybuchu wojny większa część tej koncepcji została zrealizowana; nie wykonano jednak jej najważniejszego elementu – pawilonu w części zachodniej, a budynek klubu sportowego urządzono na podstawie odrębnej koncepcji.

Leon Danielewicz zmarł 7 stycznia 1970 r. w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim. Jego nazwiskiem nazwano jedną z ulic na Górnym Mokotowie w Warszawie.

Oprac. JR, na podstawie: Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz, kto to jest?, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1938; Wojciech Włodarczyk, Zjazd Rodziny Danielewiczów, „Powiśle Lubelskie” 213, nr 53; Małgorzata Gmitter, Historia i znaczenie zabytkowego parku w Podkowie Leśnej, „Biuletyn Miasta Ogrodu Podkowa Leśna” 2021, nr 96; Danielewicz Leon, https://encyklopedia.pwn.pl.