Jacek Maziarski

Jacek Maziarski (1937–2009)

Dziennikarz, działacz opozycyjny

Jacek Maziarski (1937–2009)
Fot. archiwum rodzinne

Urodził się 20 stycznia 1937 r. w Świętochłowicach. Pochodził z rodziny galicyjskiej i Galicję przez całe życie darzył wielkim uczuciem. Ale bardzo związany był też ze Śląskiem, gdzie się wychował. Ukończył polonistykę na UJ, tamże obronił doktorat z teorii literatury (1967). Pracę naukową w Krakowie uniemożliwiło mu SB, kiedy odmówił współpracy. Od 1957 r., o czym świadczy jego teczka, był inwigilowany.

W 1957 r. zadebiutował jako dziennikarz w „Tygodniku Powszechnym”, później był publicystą „Polityki” i „Kultury”. Przez pewien czas należał do Stronnictwa Demokratycznego (wystąpił w 1971 r.). Uczestniczył w pracach Konwersatorium Doświadczenie i Przyszłość. We wrześniu 1980 r. był współzałożycielem i wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ ,,Solidarność” w Wydawnictwie Współczesnym. Jako przedstawiciel prasy brał udział w obradach i Zjazdu NSZZ ,,Solidarność” w Gdańsku (1981).

W stanie wojennym nie poddał się weryfikacji. Zasłynął najkrótszym ze swoich tekstów – ogłoszeniem w „Życiu Warszawy”: „Szukam uczciwej pracy. Jacek Maziarski”. Prowadził antykwariat w pawilonach u zbiegu Marszałkowskiej i Królewskiej w Warszawie, który stał się też miejscem opozycyjnego „knucia”. Jeździł po parafiach całej Polski z odczytami i zawarł tam przyjaźnie, które przetrwały do końca jego życia. W lutym 1983 r. na zaproszenie ks. Leona Kantorskiego wystąpił w „Spotkaniach z autorem” organizowanych w podkowiańskim kościele. Po zamieszkaniu w Podkowie w 1987 r. uczestniczył w pracach Parafialnego Komitetu Pomocy Bliźniemu.

Zamieszczał teksty w wielu podziemnych pismach i wydawnictwach – m.in. w Niezależnej Agencji Informacyjnej, w tygodniku „Przegląd Wiadomości Agencyjnych”, w miesięczniku „Poglądy” i wydawnictwie MYŚL, podpisywał się trzema gastronomicznymi pseudonimami – S. Tylżycki, Józef Golonka i Józef Piwko.

Od 1987 r. publikował w tygodniku „Ład” stały felieton „W kółko to samo”. Za niezależność i nonkonformizm otrzymał w 1990 r. Nagrodę Kisiela (przyznaną pierwszy raz i osobiście przez Stefana Kisielewskiego). Razem z żoną Anną dokonał pierwszego polskiego przekładu fragmentów książki Normana Daviesa Boże igrzysko (1987). Był współautorem licznych wydanych w drugim obiegu książek, m.in. Rubikon ‘81, Myśli o naszej Europie. Swoje felietony zebrał w tomie Odpowiedź polskiego barbarzyńcy.

Związany był z Grupami Oporu „Solidarni”. Uczestniczył w pracach Rady Programowej i do 1989 – Biura Społeczno-Politycznego Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ ,,Solidarność”.

Od maja 1990 do maja 1991 r. był zastępcą Jarosława Kaczyńskiego, redaktora naczelnego „Tygodnika Solidarność”. W 1990 r. pracował krótko jako podsekretarz stanu w kancelarii prezydenta Lecha Wałęsy. Był współzałożycielem Porozumienia Centrum, przewodniczącym Zarządu Głównego i posłem na Sejm z ramienia tej organizacji w latach 1991–1993. Po rozwiązaniu Sejmu przez Lecha Wałęsę wrócił do dziennikarstwa w Polskim Radio, później w telewizji – jako szef Wiadomości TVP1. Z pracy w telewizji zrezygnował w proteście przeciw manipulacjom politycznym.

Wycofał się z polityki, tłumaczył literaturę anglojęzyczną, z zamiłowaniem fotografował Podkowę Leśną, jej mieszkańców, przyrodę i architekturę. Wybór fotografii Portrety podkowian zaprezentowany został w 2010 r. na wystawie zorganizowanej przez Uniwersytet Otwarty „Pokolenia”, obecnie dostępny jest w Obywatelskim Archiwum Podkowy Leśnej. W ostatnim okresie współpracował z portalem http://www.niepoprawni.pl. Sensem jego życia zawsze była praca.

Zmarł 27 maja 2009 r. w Podkowie Leśnej. Prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Od 2010 r. przyznawana jest nagroda im. Jacka Maziarskiego.

Anna Maziarska

Na podstawie: Encyklopedia Solidarności, wyd. Instytut Pamięci Narodowej (https://encysol.pl/); Wojciech Hardt, Monika Jurgo Puszcz (red.), Niepokorni 1976–1989. Mieszkańcy powiatu grodziskiego na rzecz wolności, t. 1, wyd. Archiwum Państwowe Dokumentacji Osobowej i Płacowej, Milanówek 2012; Obywatelskie Archiwum Podkowy Leśnej, zespół: Portrety podkowian 2003–2009, sygn. Pl/1007/005.