Hanna Modrzewska-Nowosielska

Hanna Modrzewska-Nowosielska (1917-2008)

Artystka plastyk, scenografka

Hanna Modrzewska-Nowosielska (1917-2008)
fot. NAC; public domain

Urodziła się w Kijowie w 1917 r. Ukończyła wydział scenografii ASP w Warszawie w 1950 r. Po dyplomie przez dwa lata była asystentką Ottona Axera, między innymi przy realizacji opery Hrabina w reżyserii Leona Schillera w Teatrze Wielkim w Warszawie. Pracowała też w Operze Warszawskiej i w Teatrze Współczesnym.

Pod wpływem męża, artysty plastyka, zainteresowała się ceramiką. Początkowo Lech i Hanna zajmowali się malowaniem naszkliwnym na porcelanie, na wazonach, paterach, serwisach kawowych, kupowanych w zakładach w Chodzieży i w Ćmielowie. Obok dekoracji abstrakcyjnych odwoływali się też do tematyki historycznej, motywów inspirowanych folklorem i wzorowanych na dawnych sztychach widoków Warszawy. Prace ich stały się popularne. W latach 60. i 70. XX w. ozdabiane przez nich serwisy i puchary ofiarowywano osobistościom odwiedzającym Polskę.

W Podkowie zamieszkała z mężem w 1954 r. Dziełem obojga artystów była Galeria Ogród. Przez wiele lat, zanim zrodziła się inicjatywa otwartych ogrodów, zapraszali mieszkańców do siebie. „Otwierano tu drzwi, by ukazać harmonijną całość: twórcę i jego warsztat – czyli codzienność, przyrodę – jako inspirację, i dzieło – malarstwo, rzeźbę i kreacje ogrodowej przestrzeni… Formowanie ogrodu i prace w glinie, pigmenty i farby traktowali podobnie jak współistniejące, współbrzmiące tworzywo. Od 1966 r. regularnie odbywała się prezentacja nowych dzieł, dokumentująca pracowite życie artystów – ceramicznych reliefów i obrazów pana Leszka, i pełnych uroku rzeźb pani Hanny. Kolejne wernisaże były zawsze wydarzeniem w Podkowie, gromadziły wiele wybitnych postaci, m.in. wizytował galerię Jarosław Iwaszkiewicz” – pisała Zofia Broniek przy okazji wystawy w 2008 r.

Twórczość Hanny Nowosielskiej charakteryzuje się różnorodnością technik: zdobienie porcelany, malarstwo na płótnie, ceramika, rysunek. Specjalizowała się w rzeźbie ceramicznej o charakterze kameralnym i tak powstały cykle pokazujące postacie w ruchu: Balet, Taniec, FaunyNimfy, Kostiumologia. W tym ostatnim cyklu powróciła do swoich zainteresowań kostiumem, precyzyjnie dobierając postaciom rekwizyty, odtwarzając stroje. Wiele prac wykonywali wspólnie z mężem. „Gdy powstawała Biesiada, ona tworzyła figurki w stylizowanych kostiumach z epoki, gdy Leszek pracował nad Bachanaliami, Hanna tworzyła cykl figur Faun z Nimfami. Podobnie uzupełnieniem wspaniałej dramatycznej kompozycji Powstanie warszawskie są ceramiczne figury poświęcone tematyce Holokaustu” – pisała córka Elżbieta Modrzewska-Manno.

Nowosielscy otrzymali wiele nagród, a ich prace pokazano na licznych wystawach w galeriach i muzeach, znajdują się też w kolekcjach prywatnych. Wystawy indywidualne Hanny Nowosielskiej zorganizowano w Płocku, Krakowie, Warszawie, Paryżu i Fryburgu. Brała też udział w wielu ekspozycjach zagranicznych, jej sztuka była doceniona na Międzynarodowym Salonie „Paris-Sud, Juvisy” 1964–1972 – medalami brązowym, srebrnym i złotym.

Córka Hanny, Elżbieta, wyprowadziła na arenę światową twórczość obojga rodziców. Panele ceramiczne Leszka Nowosielskiego i figurki Hanny Modrzewskiej-Nowosielskiej wzbudzają zainteresowanie europejskiej publiczności: w Międzynarodowym Muzeum Ceramiki MiC w Faenzy, w Rzymie w Accademia Nazionale di Santa Cecilia, w Bolonii i Mediolanie. Także w wielu miastach Polski.

Przez prawie 50 lat Nowosielscy pracowali wspólnie. Gdy Leszek zachorował i po dwóch latach walki o życie odszedł w 1999 r., Hanna zaprzestała działalności i zamknęła się w swoim domu. Zmarła 29 marca 2008 r.

Oprac. MW, na podstawie: Zofia Broniek, Ukryty ogród, „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 1996, nr 15; Zofia Broniek, Pamięć pozostanie, „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 2008, nr 56–57; Barbara Banaś, Nowosielscy, Agora, TBA Group, Warszawa 2010; Wojciech Bonisławski i in., Atelier Nowosielskich. Ceramiczny świat Hanny i Leszka Nowosielskich, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Gdańsk 2016.