Andrzej Lipiński (1931–1998)

Lekarz podkowiańskich rodzin, kierownik przychodni, prezes Towarzystwa

Andrzej Lipiński (1931–1998)
Fot. archiwum rodzinne

Urodził się 17 października 1931 r., był synem Nonny z Duninów, pielęgniarki, i Antoniego Lipińskiego, lekarza chirurga, więźnia sowieckiego łagru Sołówek. Ojciec zmarł, zaraziwszy się podczas operacji w Szpitalu Ujazdowskim od pacjenta i nie doczekał narodzin jedynego syna.

Mieszkał w Podkowie Leśnej od roku 1937 w domu państwa Jankowskich przy ul. Iwaszkiewicza (dawnej Pocztowej), obok słynnej willi „Aida”, a pod koniec życia przy ul. Cichej. Należał do koła ministrantów skupionych wokół ks. Bronisława Kolasińskiego, następnie do drużyny Szarych Szeregów zorganizowanej przez żołnierza AK, Zygmunta Sobotę, działał w grupie łączników przy zgrupowaniu „Bąk” (ps. „Pingwin”). Jego przyjaciel z harcerstwa i lat szkolnych, Ireneusz Miracki wspominał: „W sierpniu 1944 roku razem z Andrzejem braliśmy udział w poszukiwaniu alianckich zrzutów na terenie Podkowy. Jakaż była nasza radość, gdy na posesji dr Stefana Purskiego przy ul. Sosnowej zobaczyliśmy wiszący na drzewie porwany spadochron, nad nim skrzynię z amunicją do broni odnalezionej w innym miejscu, […] pomagaliśmy też przy reorganizacji Szpitala Wolskiego przenoszonego do budynku Kasyna i willi Baniewiczów”.

W latach 1943–1944 uczęszczał na tajne komplety w gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, naukę kontynuował w gimnazjum podkowiańskim. Potem był uczniem liceum w Milanówku, gdzie zdał maturę. W latach 1950–1955 studiował w Akademii Medycznej w Warszawie, w 1956 r. otrzymał dyplom lekarza. Kończąc studia, rozpoczął pracę jako lekarz szkolny w Milanówku, przez rok był kierownikiem ośrodka zdrowia w Michałowicach. W 1957 r. został też kierownikiem ośrodka zdrowia w Podkowie Leśnej, mieszczącego się wówczas przy alei Lipowej (na rogu ul. Orzechowej). Do końca życia był kierownikiem wybudowanej społecznie w latach 1978–1980 przychodni lekarskiej w Podkowie przy ul. Błońskiej. Przez 10 lat pracował jako wolontariusz w szpitalu w Pruszkowie.

Mimo astmy chętnie uprawiał sport, grał w siatkówkę, był współzałożycielem harcerskiego klubu sportowego w Podkowie. Działał w PKPS i PCK. W latach 80. współpracował z Parafialnym Komitetem Pomocy Bliźniemu. Na plebanii zorganizował i prowadził z grupą farmaceutek społeczny punkt rozdawnictwa leków – darów sprowadzanych z Francji przez ks. Leona Kantorskiego – z właściwą sobie kulturą i fachowością obdzielając nie tylko chorych, lecz także przychodnie oraz szpitale w okolicy. Mówił wtedy: „Mamy mocny argument – katastrofa w aptekach państwowych”.

Był lekarzem z powołania i społecznikiem. Choć oficjalnie w tamtych czasach nie wprowadzono jeszcze funkcji „lekarz rodzinny”, w życiu mieszkańców Podkowy doktor Andrzej Lipiński miał takie znaczenie, znał dobrze najstarsze rodziny i kolejne pokolenia, które otaczał medyczną opieką.

„Trzeba pamiętać o czasach – wspominał – kiedy nie było tzw. przymusowych szczepień. Pracowaliśmy w epoce, gdy był dyfteryt, a teraz młodsi koledzy pewnie dyfterytu nie widzieli. Wprowadzano szczepienia polio, a panowała duża epidemia Heinego-Medina. Nie baliśmy się niczego, nasza opieka była całodobowa. Robiliśmy wszystko, począwszy od małej chirurgii, pogotowie słabo działało, zdarzały się przypadki zawału leczone w domu, a urządzenie EKG było wtedy ewenementem”.

Z wyboru mieszkańców przez pięć kadencji był radnym – pracował w Komisji Zdrowia i przewodniczył zespołowi do spraw pomocy społecznej w Radzie Narodowej w Podkowie Leśnej. Oprócz działań na terenie Podkowy podejmował i inne: w latach 1989–1993 był delegatem do spraw reaktywowania Izb Lekarskich województwa warszawskiego, należał do grupy lekarzy starających się o budowę Szpitala Zachodniego w Grodzisku Mazowieckim, co zakończyło się sukcesem. W tym samym czasie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego samorządu lekarskiego ZOZ Grodzisk Mazowiecki.

Po reaktywowaniu Towarzystwa Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna w 1988 r. został jego pierwszym prezesem i przewodniczył Towarzystwu do 1995 r. Podejmował się wielu organizacyjnych spraw związanych z ostateczną rejestracją Towarzystwa, siedzibą, pieczątką, sądowym zatwierdzeniem statutu, opracowaniem regulaminu odznaki honorowej „Zasłużony dla Podkowy Leśnej”. Uczestniczył w zebraniach dotyczących opracowania planu zagospodarowania przestrzennego, prowadził korespondencję z Urzędem i Radą Miasta.

Jego żoną była Anna Danuta, z domu Marszycka. Ich córka, Bożena Myszkowska, mieszka z rodziną w Szwajcarii. Był miłośnikiem książek. Zamawiał w podkowiańskiej księgarni nowości medyczne, ale i literaturę piękną, albumy malarstwa. Należał do Światowego Związku Żołnierzy AK – Środowisko „Bąk”, utrzymywał kontakty z kombatantami z kompanii „Brzezinka” z koła Związku Żołnierzy AK „Bąk-Bażant”.

Został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, odznaką Zasłużony Pracownik Służby Zdrowia, a także odznaką „Zasłużony dla Podkowy Leśnej”.

Zmarł 2 grudnia 1998 r., pochowany jest wraz z żoną na podkowiańskim cmentarzu.

Oprac. TZ, na podstawie: Ireneusz Miracki, o doktorze Andrzeju Lipińskim, Bohdan Skaradziński, Wspomnienia sentymentalne, Andrzejowi Lipińskiemu na pożegnanie, „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 1998, nr 23; Zofia Broniek, Andrzej Lipiński, „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 2008, nr 56–57; Małgorzata Wittels, Drugi album z Podkową, TPMOPL, Podkowa Leśna 2000; Danuta Majewska, Andrzej Lipiński, Wspomnienia podkowiańskich lekarzy, w: Wspomnienia podkowian, TPMOPL, Podkowa Leśna 2002; Obywatelskie Archiwum Podkowy Leśnej, zespół: Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna 1988–1992, sygn. PL/1007/06.